Antoine De Saint-Exupery
Από την πρώτη στιγμή της έλξης έως το “γερνάμε μαζί”… 10 δεδομένα από μελέτες ψυχολογίας που πρέπει να γνωρίζουν όλοι.
1. Χρειαζόμαστε 1/5 του δευτερολέπτου για να ερωτευτούμε
Τόσο χρόνο χρειάζονται οι χημικές ουσίες που προκαλούν ευφορία προκειμένου να αρχίσουν να δρουν στον εγκέφαλο όταν βλέπουμε τον ‘ερωτεύσιμο’ άλλο.
Οι μελέτες απεικόνισης του εγκεφάλου για την αγάπη και τον έρωτα δείχνουν ότι εμπλέκονται 12 διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου. Όταν κοιτάζουμε ή σκεφτόμαστε ένα αγαπημένο πρόσωπο, αυτές οι περιοχές απελευθερώνουν ένα κοκτέιλ νευροδιαβιβαστών σε όλο τον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένων της ωκυτοκίνης, της ντοπαμίνης, της βασοπρεσίνης και της αδρεναλίνης. Το “σοκ” στον εγκέφαλο είναι παρόμοιο με εκείνο από μια μικρή δόση κοκαΐνης.
2. Χάρτης του εγκεφάλου, της αγάπης και του πόθου
Η πρώτη μελέτη που εξέτασε τη νευρική διαφορά μεταξύ αγάπης και σεξουαλικής επιθυμίας βρίσκει αξιοσημείωτες αλληλεπικαλύψεις και διακριτές διαφορές. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ορισμένα εντυπωσιακά παρόμοια εγκεφαλικά δίκτυα ενεργοποιήθηκαν από την αγάπη και τη σεξουαλική επιθυμία. Οι περιοχές που ενεργοποιήθηκαν ήταν εκείνες που σχετίζονται με συναισθήματα, κίνητρα και σκέψεις υψηλότερου επιπέδου.
Η ψυχολογία της αγάπης υποδηλώνει ότι η σεξουαλική επιθυμία είναι κάτι περισσότερο από ένα βασικό συναίσθημα, αλλά περιλαμβάνει κίνητρο με στόχο και γενικότερα πιο πολύπλοκη σκέψη.
Η αγάπη είναι “χτισμένη” πάνω από αυτά τα κυκλώματα, με έναν βασικό τομέα διαφοράς , στην περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται συνήθως με την ισορροπία μεταξύ λειτουργιών υψηλότερου και χαμηλότερου επιπέδου.
Η αγάπη είναι “χτισμένη” πάνω από αυτά τα κυκλώματα, με έναν βασικό τομέα διαφοράς , στην περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται συνήθως με την ισορροπία μεταξύ λειτουργιών υψηλότερου και χαμηλότερου επιπέδου.
3. Το φιλί βοηθά στην επιλογή
Δύο νέες μελέτες για το φιλί έχουν δείξει ότι βοηθά τους ανθρώπους να επιλέξουν συντρόφους –και να τους κρατήσουν.
Σε μια έρευνα, οι γυναίκες αξιολόγησαν ιδιαίτερα το φιλί ως σημαντικό, και ανεξάρτητα από το φύλο, οι συμμετέχοντες στην έρευνα, αξιολόγησαν το φιλί ως έναν πολύ σημαντικό τρόπο δοκιμής ενός νέου συντρόφου. Αλλά το φιλί δεν είναι μόνο σημαντικό στην αρχή μιας σχέσης. Παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη διατήρηση μιας σχέσης.
Σε μια έρευνα, οι γυναίκες αξιολόγησαν ιδιαίτερα το φιλί ως σημαντικό, και ανεξάρτητα από το φύλο, οι συμμετέχοντες στην έρευνα, αξιολόγησαν το φιλί ως έναν πολύ σημαντικό τρόπο δοκιμής ενός νέου συντρόφου. Αλλά το φιλί δεν είναι μόνο σημαντικό στην αρχή μιας σχέσης. Παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη διατήρηση μιας σχέσης.
Οι ερευνητές ότι υπάρχει μεγάλος συσχετισμός μεταξύ του ποσού των φιλιών που δίνουν οι σύντροφοι και της ποιότητας και διάρκειας της σχέσης τους.
Εξετάζοντας πόσο η σεξουαλική επαφή συντελεί στην αύξηση της ικανοποίησης στο πλαίσιο της σχέσης, δεν διαπιστώθηκε ο ίδιος συσχετισμός.
Εξετάζοντας πόσο η σεξουαλική επαφή συντελεί στην αύξηση της ικανοποίησης στο πλαίσιο της σχέσης, δεν διαπιστώθηκε ο ίδιος συσχετισμός.
4. Τα ζευγάρια “μοιάζουν” μετά από 25 χρόνια
Οι άνθρωποι που ζουν μαζί για τουλάχιστον 25 χρόνια μπορεί να αναπτύξουν παρόμοια χαρακτηριστικά του προσώπου. Μια μελέτη (από ανεξάρτητους παρατηρητές) για την ψυχολογία της αγάπης διαπίστωσε ότι μετά από 25 χρόνια γάμου τα χαρακτηριστικά του προσώπου των ζευγαριών έγιναν πιο παρόμοια.
Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ομοιότητες στη διατροφή, το περιβάλλον, την προσωπικότητα ή ακόμα και το αποτέλεσμα της ενσυναίσθησης προς και με τον σύντροφό όλα αυτά τα χρόνια.
5. Οι σχέσεις από απόσταση μπορούν να λειτουργήσουν
Σε αντίθεση με όσα μπορεί να πιστεύουμε, οι σχέσεις από απόσταση μπορούν να λειτουργήσουν, σύμφωνα με νέα έρευνα. Δύο παράγοντες που βοηθούν στη διατήρηση των σχέσεων αυτών είναι ότι αυτά τα ζευγάρια:
– Μοιράζονται πιο προσωπικές πληροφορίες.
– Διατηρούν μια πιο εξιδανικευμένη άποψη για τον σύντροφό τους.
Ως αποτέλεσμα, εκείνοι που βρίσκονται σε σχέσεις εξ αποστάσεως συχνά νιώθουν παρόμοια επίπεδα ικανοποίησης και σταθερότητας με εκείνους που βρίσκονται γεωγραφικά κοντά ο ένας στον άλλο.
– Διατηρούν μια πιο εξιδανικευμένη άποψη για τον σύντροφό τους.
Ως αποτέλεσμα, εκείνοι που βρίσκονται σε σχέσεις εξ αποστάσεως συχνά νιώθουν παρόμοια επίπεδα ικανοποίησης και σταθερότητας με εκείνους που βρίσκονται γεωγραφικά κοντά ο ένας στον άλλο.
6. Τέσσερα πράγματα που σκοτώνουν μια σχέση
Για πάνω από 40 χρόνια ο ψυχολόγος καθηγητής John Gottman αναλύει την ψυχολογία της αγάπης. Παρακολούθησε ζευγάρια για δεκαετίες διαπιστώνοντας πως υπάρχουν τέσσερα πράγματα που σκοτώνουν τις σχέσεις : επαναλαμβανόμενη κριτική, εκφράσεις περιφρόνησης όπως ο σαρκασμός, η διαρκής άμυνα και η αδιαλλαξία (που σημαίνει ότι η επικοινωνία έχει σταματήσει εντελώς).
7. Οι σύγχρονοι γάμοι απαιτούν αυτοεκπλήρωση
Η δυναμική του γάμου έχει αλλάξει σημαντικά με τα χρόνια, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Παλιότερα οι άνθρωποι παντρεύονταν για να νιώθουν ασφάλεια και σταθερότητα, τώρα οι αποζητούν ψυχολογική εκπλήρωση στον γάμο. Περισσότερο από ποτέ προσδοκούν ότι ο γάμος θα είναι περισσότερο ένα ταξίδι προς την αυτοεκπλήρωση και την αυτοπραγμάτωση.
Παλιότερα οι άνθρωποι παντρεύονταν για να νιώθουν ασφάλεια και σταθερότητα, τώρα οι αποζητούν ψυχολογική εκπλήρωση στον γάμο. Περισσότερο από ποτέ προσδοκούν ότι ο γάμος θα είναι περισσότερο ένα ταξίδι προς την αυτοεκπλήρωση και την αυτοπραγμάτωση.
Δυστυχώς ωστόσο, τα ζευγάρια δεν επενδύουν αρκετό χρόνο και προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ο συγγραφέας της μελέτης, Eli Finkel αναφέρει: “Σε γενικές γραμμές, αν θέλετε ο γάμος σας να σας βοηθήσει να επιτύχετε την αυτο-έκφραση και την προσωπική σας ανάπτυξη, είναι σημαντικό να επενδύσετε αρκετό χρόνο και ενέργεια στον γάμο. Εάν γνωρίζετε ότι ο χρόνος και η ενέργεια δεν είναι διαθέσιμα, τότε είναι σημαντικό να προσαρμόσετε ανάλογα τις προσδοκίες σας για να ελαχιστοποιήσετε την απογοήτευση”.
Ο συγγραφέας της μελέτης, Eli Finkel αναφέρει: “Σε γενικές γραμμές, αν θέλετε ο γάμος σας να σας βοηθήσει να επιτύχετε την αυτο-έκφραση και την προσωπική σας ανάπτυξη, είναι σημαντικό να επενδύσετε αρκετό χρόνο και ενέργεια στον γάμο. Εάν γνωρίζετε ότι ο χρόνος και η ενέργεια δεν είναι διαθέσιμα, τότε είναι σημαντικό να προσαρμόσετε ανάλογα τις προσδοκίες σας για να ελαχιστοποιήσετε την απογοήτευση”.
8. Μια λύση για να σωθεί (ίσως) ένας γάμος
Εάν η σχέση σας χρειάζεται λίγη “στοργή και ενδιαφέρον”, τότε ίσως να μην χρειάζεται να προχωρήσετε σε συμβουλευτική θεραπεία – παρακολουθώντας μερικές ταινίες αγκαλιά θα έλυνε το πρόβλημα. Μια νέα τριετής μελέτη διαπίστωσε ότι τα ποσοστά διαζυγίου μειώθηκαν περισσότερο από το ήμισυ όταν τα ζευγάρια παρακολουθούν ταινίες με θέμα τις σχέσεις και συζητώντας τις μετά.
Ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, Ronald Rogge, δήλωσε: “Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι σύντροφοι έχουν μια πολύ καλή αίσθηση για το τι μπορεί να κάνουν σωστά και τι λάθος στις σχέσεις τους. Έτσι, ίσως δεν χρειάζεται να τους υποδείξετε πώς να αποφύγουν το διαζύγιο. Ίσως χρειαστεί απλώς να τους κάνετε να σκεφτούν πώς συμπεριφέρονται τη δεδομένη στιγμή. Και είναι καταπληκτικό ότι κάποιες φορές αυτό μπορεί να γίνει παρακολουθώντας κάποιες ταινίες μαζί”.
9. Η σχέση μετά το διαζύγιο
Ακόμα και μετά το διαζύγιο, οι σχέσεις δεν τελειώνουν απαραίτητα, ειδικά αν υπάρχουν παιδιά. Μια μελέτη σχετικά με τη γονική μέριμνα μετά το διαζύγιο διαπίστωσε ότι μπορεί να υπάρχει ένα από τα παρακάτω μοντέλα, τα οποία θεωρούνται σχετικά λειτουργικά:
– Αποστασιοποιημένοι, (συνήθως ο πατέρας εξαφανίζεται).
– Καλοί φίλοι (οι γονείς συνεχίζουν να είναι φίλοι).
– Συνεργάτες συνάδελφοι (ο καθένας προχωρά στην προσωπική του ζωή αλλά παραμένουν σε καλή σχέση μεταξύ τους).
– Καλοί φίλοι (οι γονείς συνεχίζουν να είναι φίλοι).
– Συνεργάτες συνάδελφοι (ο καθένας προχωρά στην προσωπική του ζωή αλλά παραμένουν σε καλή σχέση μεταξύ τους).
– Σε διαρκή ρήξη (οι κόντρες συνεχίζονται και μετά το διαζύγιο).
– Άσπονδοι εχθροί (συχνά και τα παιδιά γίνονται μέρος της σύγκρουσης και υποφέρουν)
– Άσπονδοι εχθροί (συχνά και τα παιδιά γίνονται μέρος της σύγκρουσης και υποφέρουν)
10. Τα μικρά ‘μεγάλα’ πράγματα
Καθώς ζούμε σε έναν πολύ υλιστικό κόσμο που μας ενθαρρύνει να πιστεύουμε ότι η αγάπη μπορεί να αγοραστεί και να πουληθεί, αξίζει να θυμόμαστε ότι συχνά είναι τα μικρά πράγματα που κάνουν τη διαφορά. Μια πρόσφατη έρευνα σχετικά με την ψυχολογία της αγάπης στην οποία έλαβαν μέρος πάνω από 4.000 ενήλικες του Ηνωμένου Βασιλείου διαπίστωσε ότι οι απλές πράξεις καλοσύνης συχνά εκτιμώνται περισσότερο.
Φέρνοντας στον σύντροφό σας ένα φλιτζάνι καφέ στο κρεβάτι, βοηθώντας στην καθαριότητα, λέγοντάς τους ότι δείχνουν ελκυστικοί γυμνοί μπορεί να κάνουν πολύ περισσότερα από ένα κουτί σοκολατάκια ή ένα μπουκέτο λουλούδια (αν και το πρώτο δεν θα ήταν κακή ιδέα!).