Συχνά ονομάζεται «σιωπηλή τιμωρία». Συμβαίνει όταν αρνούμαστε να ακούσουμε, να μιλήσουμε ή να απαντήσουμε στον/στη σύντροφό μας. Πολλοί άνθρωποι απομονώνουν τους συντρόφους τους συναισθηματικά για να τους πληγώσουν, να τους τιμωρήσουν ή να τους χειραγωγήσουν. Κάποιοι αρνούνται ακόμα και να αναγνωρίσουν την ύπαρξή τους για ώρες, μέρες ή εβδομάδες, κάνοντας τους συντρόφους τους να νιώθουν υποτιμημένοι το λιγότερο.
Η αγνόηση είναι ιδιαίτερα σκληρή για ένα άτομο που είναι απομονωμένο λόγω κακοποίησης και ελέγχου, και εξαρτάται από την επιβεβαίωση του θύτη για να νιώσει ασφαλές και άξιο. Πολλοί επιζώντες κακοποίησης αναφέρουν ότι μισούσαν την σιωπηλή τιμωρία περισσότερο από τις προσβολές ή τις φωνές.
Όταν τους φώναζαν, τουλάχιστον γνώριζαν τι σκέφτονταν οι κακοποιητές τους και μπορούσαν να έχουν καλύτερη πρόσβαση στη δική τους ασφάλεια, αλλά και στων παιδιών τους. Η σιωπή ως χειραγώγηση μπορεί να ενισχύσει τα συναισθήματα ευαλωτότητας και φόβου.
Ποια είναι η χρήση τέτοιων τακτικών
Αυτοί οι άνθρωποι, όταν θυμώνουν από κάτι που είπε ή έκανε ο/η σύντροφός τους, γίνονται ψυχροί. Μπορεί να μην εκφράζουν κακία απευθείας, αλλά συμπεριφέρονται στον άλλο σαν να είναι κάποιος που σχεδόν δεν γνωρίζουν ή σαν να μιλούν στον γείτονα ή στον συνάδελφό τους.
Η άλλη πλευρά δεν έχει πολλά εργαλεία για να αντιδράσει, επειδή ακόμα κι αν ειπωθεί κάτι από τον/τη σύντροφο, εκείνοι είναι πιθανό να το αρνηθούν. «Τι εννοείς; Το φαντάστηκες, δεν ισχύει» ή μια άλλη φράση που χρησιμοποιείται συχνά για να πείσει τα θύματα ότι εκείνα είναι το πρόβλημα: «Είσαι υπερβολικός/ή για το τίποτα».
Τρόποι απόκρισης στην «σιωπηλή τιμωρία»
Αν εσείς ή κάποιος αγαπημένος σας βιώνει μια τέτοια τακτική, τα ακόλουθα βήματα μπορεί να βοηθήσουν:
– Αποφεύγουμε την απομόνωση: Η διατήρηση των σχέσεων με φίλους, οικογένεια και γείτονες θα μας διευκολύνουν να αλλάξουμε διάθεση και να μην πέσουμε στην παγίδα της συμπεριφοράς του συντρόφου.
– Διατηρούμε μια πλούσια εσωτερική ζωή: Συνεχίζουμε τα χόμπι μας, το διάβασμα και τις τέχνες μας, καθώς αυτά θα μας βοηθήσουν να μείνουμε δυνατοί και σταθεροί καθώς ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτή την δύσκολη εχθρότητα.
– Αυτο-φροντίδα: Ένα από τα προβλήματα στις σχέσεις με έναν κακοποιητικό και χειριστικό σύντροφο είναι ότι μπορεί να είναι δύσκολο να θυμόμαστε ποιοι είμαστε. Μην επιτρέψετε να σβήσουν οι απόψεις, οι επιθυμίες και οι στόχοι σας.
– Αναζητάμε τη βοήθεια ειδικού: Ένας ψυχολόγος που γνωρίζει τι σημαίνει έλεγχος και κακοποίηση θα σας βοηθήσει να καταλάβετε και εσείς τι έχετε περάσει και θα σας συνοδεύσει στον δύσκολο δρόμο της αντίδρασης.
– Αποφασίζουμε ποια είναι τα όρια μας: Δεδομένου του γεγονότος ότι η σιωπηλή τιμωρία είναι συνήθως μία μόνο από τις τακτικές που χρησιμοποιεί ο χειριστικός άνθρωπος, αποφασίστε ποια είναι τα δικά σας όρια. Αν νιώθετε ότι η κατάσταση είναι βλαπτική, απομακρυνθείτε όπως μπορείτε από την κατάσταση με έναν ασφαλή τρόπο.
– Λήξη της σχέσης: Δεν χρειάζεται να μείνετε σε μια σχέση όπου ο/η σύντροφός σας είναι κακός και βίαιος με εσάς, είτε χρησιμοποιεί σιωπηλή τιμωρία, λεκτική κακοποίηση, σωματική ή σεξουαλική βία, οικονομικό έλεγχο ή άλλους τρόπους.
Υπενθυμίζουμε εδώ ότι αν δυσκολεύεστε ή φοβάστε να φύγετε από μια τέτοια σχέση, μπορείτε να καλέσετε τη γραμμή 15900 (SOS Help Line) και εκεί ειδικοί θα σας συμβουλέψουν για τα επόμενα βήματα.