Όλοι είχαμε κάποιον φίλο ή κάποια φίλη που βρέθηκε σε μία δύσκολη σχέση αλλά δεν έφευγε. Ίσως να πιάσαμε τον εαυτό μας να ρωτάει: “Μα καλά, γιατί δεν φεύγει από μία τοξική σχέση; Δεν το βλέπει;” Αλλά η αλήθεια δεν είναι τόσο απλή…
Οι τοξικές σχέσεις συνήθως δεν ξεκινάνε έτσι, αλλά εξελίσσονται. Στην αρχή υπάρχουν κάποια σημάδια, αλλά οι άνθρωποι δεν τα προσέχουν επειδή είναι ερωτευμένοι, επειδή βλέπουν κάποια θετικά στοιχεία του άλλου, ή επειδή θέλουν να δώσουν μια ευκαιρία στη σχέση, με τη σιγουριά ότι θα βελτιωθεί. Μια μέρα, όμως, αυτοί οι άνθρωποι ξυπνάνε και συνειδητοποιούν ότι βρίσκονται κολλημένοι σε μια τοξική σχέση. Γιατί όμως οι άνθρωποι δε φεύγουν εύκολα από έναν τοξικό γάμο ή μία τοξική σχέση;
1. Αισθάνονται ότι έβαλαν πολύ χρόνο και κόπο στον γάμο/σχέση για να φύγουν.
Αυτό που ακούω πιο συχνά είναι το «Μα τι να κάνω; Να σηκωθώ να φύγω μετά από πέντε (ή δέκα, ή είκοσι, κλπ.) χρόνια γάμου;” Οι άνθρωποι μένουν σε έναν γάμο γιατί θεωρούν ότι έχουν επενδύσει και είναι σαν να χάνουν την επένδυσή τους, όπως θα έχαναν χρήματα. Η συνειδητοποίηση του ατόμου ότι σπατάλησε πολύτιμα χρόνια από τη ζωή του με τον λάθος άνθρωπο είναι βαρύ φορτίο να το αντέξει κανείς, οπότε παραμένει στην τοξική σχέση.
2. Αισθάνονται ότι Έχουν Υποχρεώσεις
Ένας άλλος σημαντικός λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι παραμένουν σε άσχημους γάμους είναι επειδή νιώθουν ότι έχουν υποχρέωση, κυρίως απέναντι στα παιδιά. Αυτό όμως είναι μια βολική δικαιολογία. Κανένα παιδί δε θέλει να είναι σε μια οικογένεια με θυμωμένους γονείς, όπου επικρατεί εμπόλεμη κατάσταση, με φωνές, βρισιές, κακούς τρόπους. Τα παιδιά θέλουν αγάπη και ηρεμία στο σπίτι, και από τους δύο γονείς. Όταν οι γονείς δεν μπορούν να τα βρουν και να δημιουργήσουν αυτό το κλίμα, η επόμενη καλύτερη επιλογή για τα παιδιά είναι να πάνε να μείνουν μόνο με τον έναν γονιό.
Όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε μία δυσλειτουργική οικογένεια έχει αυτά τα θέματα στην ενήλικη ζωή του.
3. Φοβούνται
Όσο και αν φαίνεται παράξενο, οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται τις αλλαγές. Έτσι, παραμένουν σε μία άσχημη σχέση την οποία ξέρουν, γνωρίζουν ποια είναι τα δύσκολα σημεία και οι κακοτοπιές, γιατί φοβούνται να βάλουν ένα Χ και να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα.
Ο φόβος σχετίζεται κυρίως με την οικονομική ανασφάλεια «τι θα κάνω, πώς θα τα βγάλω πέρα;». Χωρίς κανένα περαιτέρω πλάνο ή σκέψη για το τι θα μπορούσε να κάνει για να φύγει. Κάθε νέα αρχή έχει πολλούς άγνωστους παράγοντες και οι άνθρωποι ζορίζονται ακόμα και με τη σκέψη ότι μπαίνουν σε αχαρτογράφητη περιοχή, που θα πρέπει να εξερευνήσουν και να ανακαλύψουν. Έτσι μένουν στα ίδια, που ναι μεν δεν τους ικανοποιούν, αλλά τους δίνουν την αίσθηση ότι ‘τουλάχιστον ξέρω με τι έχω να κάνω» και έτσι πορεύονται.
4. Ντρέπονται
Πολλοί άνθρωποι παραμένουν σε μία κακή σχέση από ντροπή. Καταρχήν, ντρέπονται τον ίδιο τους τον εαυτό: το να πάρουν διαζύγιο ή να χωρίσουν αποτελεί μία κραυγαλέα πράξη που δείχνει ότι έκαναν ένα μεγάλο λάθος. Και κανένας δε θέλει να παραδεχτεί τα λάθη του, επειδή έτσι αισθάνεται αδυναμία. Οπότε οι άνθρωποι μένουν σε κακές σχέσεις και παίζουν το θέατρο του παραλόγου προκειμένου να επιβιώσουν συναισθηματικά και κοινωνικά.
Ο άλλος λόγος που δε φεύγουν από μία κακή σχέση είναι επειδή αισθάνονται κοινωνική ντροπή: «τι θα πει ο κόσμος αν σηκωθώ και φύγω;». Φυσικά, το ίδιο άτομο θα μπορούσε να αναρωτηθεί «τι θα έλεγε ο κόσμος αν ήξερε τι τραβάω σε αυτή τη σχέση;». Δυστυχώς, το να μετράει τόσο πολύ η γνώμη των άλλων για τις αποφάσεις που παίρνει ένα άτομο στη ζωή του είναι αρνητικό. Αλλά εξακολουθεί να είναι περιοριστικός παράγοντας, ακόμα και στις μέρες μας.
5. Ελπίζουν ότι η Σχέση θα Βελτιωθεί
Δυστυχώς πολλοί άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, αλλά κυρίως γυναίκες, μένουν σε μία άσχημη ή ακόμα και τοξική σχέση, ή γάμο, με την ελπίδα ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν με κάποιον μαγικό τρόπο. Παρόλο που το αισιόδοξο αυτό άτομο κάνει προσπάθειες, αν είναι σε μία τοξική σχέση ό,τι και να κάνειδε θα βοηθήσει, επειδή το πρόβλημα βρίσκεται κατά κύριο λόγο στο άλλο μέλος της σχέσης.
Έτσι, κάθε μέρα φαίνεται σαν μία νέα αρχή, και το άτομο ελπίζει ότι θα γίνει κάποιο θαύμα και ο/η σύζυγος θα αλλάξει. Όταν στο τέλος της μέρας τα πράγματα είναι ακριβώς ίδια με την προηγούμενη μέρα, το άτομο αυτό ελπίζει σε ένα καλύτερο αύριο. Και περιμένει να ξημερώσει η επόμενη μέρα, με μία καλύτερη σχέση. Και έτσι η κατάσταση διαιωνίζεται.
Κείμενο: ∆ρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D., ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια
Πηγή: varvogli.gr