Η ψυχολόγος Μαρίνα Μόσχα εξηγεί τι κρύβεται πίσω από τον άντρα που τη μία ανεβάζει μια γυναίκα στα ουράνια και την άλλη ξεχνάει την ύπαρξή της.
– Πότε κάποιος σου κάνει σκωτσέζικο ντους.
– Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να του πεις αντίο.
Ξαφνικά και αναπάντεχα μπαίνεις στο στόχαστρό του και εκείνος σε τρελαίνει στο φλερτ και την κολακεία. Σε κάνει να νιώθεις σημαντική. Επιμένει, επιμένει, επιμένει. Και είναι απόλυτα ξεκάθαρο: σε θέλει, σε θέλει, σε θέλει. Σιγά σιγά αρχίζεις να αισθάνεσαι κι εσύ έλξη, η οποία γίνεται όλο και πιο έντονη. Αρχίζεις να τον σκέφτεσαι όλο και πιο συχνά και θέλεις να βρίσκεσαι όλο και περισσότερο μαζί του.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα αρχίζεις και ζεις το όνειρο, κάτι που όπως φαίνεται είναι αμοιβαίο. Πού να φανταστείς ότι όλα αυτά δεν είναι τίποτα άλλο από προμελετημένες κινήσεις, για να σε φέρει εκεί που θέλει εκείνος.
Γιατί μετά περνάς στη δεύτερη φάση. Από το ζεστό στο κρύο. Εκεί που νιώθεις πως όλα κυλούν τόσο όμορφα μέσα από την οικειότητα και τα αμοιβαία ζεστά αισθήματα, ακόμα και το πολύ καλό σεξ, ξαφνικά εκείνος ξεκίνα να σε παγώνει με τη στάση του. Αρχίζει και απομακρύνεται – αλήθεια έχεις ακούσει για το ghosting; – και η επικοινωνία μαζί του να είναι πιο δύσκολη. Κι ενώ εσύ μένεις σαστισμένη, χωρίς να έχεις καταλάβει τι συμβαίνει, εκείνος σε έχει φέρει ακριβώς εκεί που θέλει: να στέκεσαι πάνω από το τηλέφωνο και να περιμένεις ένα του σημάδι και μία του κίνηση.
Όμως πάνω που εσύ αρχίζεις και απελπίζεσαι, τότε εμφανίζεται πάλι γλυκός και γοητευτικός και σε τυλίγει για άλλη μία φορά στη σαγήνη του. Κι εσύ απλά παραδίνεσαι, μέχρι που και πάλι απομακρύνεται και μένεις πίσω μετέωρη για το τι συμβαίνει, ξανά και ξανά και ξανά, χαμένη μέσα στα αναπάντητα ερωτηματικά και στις πιθανές – απίθανες εξηγήσεις που προσπαθείς να δώσεις μέσα από τους κύκλους του παιχνιδιού.
Γιατί, μην αμφιβάλλεις, για παιχνίδι πρόκειται και μάλιστα εξαιρετικά ψυχοφθόρο. Κι όμως, όπως εξηγεί η ψυχολόγος Μαρίνα Μόσχα, αν θέλεις να παραμείνεις μαζί του ή να αποφασίσεις αν είναι καλύτερα για σένα να του δώσεις τα παπούτσια στο χέρι, δεν έχεις παρά να κατανοήσεις αυτό το παιχνίδι, τι διακυβεύεται σε αυτό και ποια είναι τα πιθανά αίτια.
Κυρία Μόσχα, η εναλλαγή κρύου – ζεστού στη σχέση είναι ένα ψυχολογικό παιχνίδι;
Είναι το γνωστό παιχνίδι που ακολουθούν κάποιοι άνδρες– συνειδητά ή μη – ένα παιχνίδι που μοιάζει με σκωτσέζικο ντους, μέσα από την απότομη εναλλαγή της ζεστής και οικείας συμπεριφοράς με την κρύα και απόμακρη! Στην πραγματικότητα, είναι το απόλυτο ψυχολογικό παιχνίδι που εγκαινιάζει έναν φαύλο κύκλο, όπου εκείνος σε αγνοεί, τόσο όσο χρειάζεται, όμως, για να μην του φύγεις.
Τι κρύβεται πίσω από αυτό το παιχνίδι του κρύου – ζεστού;
Ξεκάθαρα είναι ένα παιχνίδι εξουσίας, ένα παιχνίδι που θα καθορίσει το «ποιος έχει το πάνω χέρι», ποιος είναι ο αρχηγός σε αυτή τη σχέση. Κατά βάθος, όμως, είναι ένα παιχνίδι που μοιάζει πολύ με τη σχέση του θύτη και του θύματος στον κύκλο της κακοποίησης, όπου δεν ξέρεις τι πρέπει να κάνεις. Είναι ένα παιχνίδι που σε οδηγεί στην ανασφάλεια, στο να μην ξέρεις πώς πρέπει να αντιδράσεις, ενώ μένεις και αναζητάς διαρκώς τι μπορεί να φταίει ή αν εσύ κάνεις κάτι λάθος. Αστάθεια, σύγχυση, μπέρδεμα, απογοήτευση, ματαίωση, είναι κάποια από τα συναισθήματα που νιώθεις σε αυτή τη σχέση, καθώς θέλεις να είσαι μαζί του αλλά χωρίς τον ψυχικό πόνο και παραμένεις, ελπίζοντας πως κάτι θα αλλάξει.
Τι συμβαίνει στο μυαλό του άνδρα που παίζει αυτό το παιχνίδι;
Κατακλύζεται από την απεγνωσμένη ανάγκη ελέγχου της μη ελεγχόμενης ανάγκης για αγάπη, για να μην πληγωθεί. Έτσι παίζει με έναν ασφαλή για εκείνον τρόπο, όπου έρχεται κοντά, τόσο όσο νιώθει ότι μπορεί και αντέχει, μη χάνοντας τον τόσο πολυπόθητο συναισθηματικό έλεγχο και αποφεύγοντας να δεθεί και να πονέσει αν κάτι δεν πάει καλά ή ακόμη και καλά να πηγαίνει η σχέση, να μην εξαρτηθεί ο ίδιος, χάνοντας τον λατρεμένο του έλεγχο!
Γιατί το κάνουν αυτό κάποιοι άντρες;
Είναι μία στάση που μπορεί κάποιος να έχει υιοθετήσει – εν αγνοία ή και εν γνώσει του – που υποδηλώνει αναζήτηση ασφάλειας, μέσα από τον συναισθηματικό έλεγχο του άλλου, αλλά και τη συνεχή επιβεβαίωση, μέσα από τον αρχέγονο ρόλο του αρσενικού, εκείνον του κυνηγού. Το κυνήγι είναι αυτό που περιέχει έξαψη, εκείνο που τον κάνει και νιώθει δυνατός, ότι «μετράει», ενώ παράλληλα κάνει ξεκάθαρο ποιος είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού.
Ποια είναι η μεγαλύτερη παγίδα στην οποία μπορεί να πέσει μια γυναίκα;
Η πρώτη παγίδα, εφόσον εκείνος δεν εξαφανίζεται για πάντα και γυρίζει και πάλι άρα σημαίνει πως τη θέλει, είναι ν’ αρχίσει να ψάχνει δικαιολογίες του τύπου: «ίσως έχει πολλή δουλειά …ίσως είναι μπερδεμένος, …φοβάται τη δέσμευση…» και απλά μένει και περιμένει και ελπίζει… Και με τη στάση αυτή και χωρίς να το γνωρίζει βέβαια, απλά συντηρεί το παιχνίδι αυτό, που δεν πρόκειται να πάει πουθενά παρακάτω, απλά επαναλαμβάνεται! Η δεύτερη παγίδα είναι να έχει καταλάβει τι συμβαίνει και να περιμένει ν’ αλλάξει. Όπως βέβαια είναι αναμενόμενο, ένας άνθρωπος που λειτουργεί μέσα από αυτόν τον αμυντικό τρόπο, δεν μπορεί να δεθεί, αλλά ούτε και να αγαπήσει, επειδή μόλις νιώσει οικειότητα και συναισθηματική επαφή, απλά χάνεται, σαν να μην μπορεί να τα αντέξει.
Τι μπορείς να κάνει, για να μην συντηρείται αυτό το παιχνίδι;
Το πρώτο και κύριο είναι να καταλάβει τον φαύλο κύκλο στον οποίο έχει μπει κι ότι έχει κι εκείνη μερίδιο ευθύνης. Γιατί μπορεί να φαίνεται ότι εκείνος παίζει το παιχνίδι, εκείνη όμως το συντηρεί. Αν νιώθει ότι εκείνος την ελέγχει ή την χρησιμοποιεί, για να παίξει το παιχνίδι, εκείνη προσφέρεται για αυτό! Δεν μπορεί κανείς να μας χρησιμοποιήσει και να μας χειριστεί, αν εμείς δεν προσφερθούμε! Είναι σημαντικό, λοιπόν, ν’ αναλάβει το δικό της μερίδιο ευθύνης, για να σπάσει αυτόν τον φαύλο κύκλο. Στη συνέχεια, χρειάζεται να πάρει κάποιες αποφάσεις, γύρω από το αν θέλει να συνεχίσει να παίζει αυτό το παιχνίδι ή όχι. Δεν έχει, λοιπόν, τίποτα να χάσει – εκτός από τον φαύλο κύκλο– αν μπει κι εκείνη πιο δυναμικά στο παιχνίδι, μέσα από τον δικό της ειλικρινή και πιο αυθεντικό τρόπο: δηλαδή, να μιλήσει ανοιχτά – υπάρχουν διάφορα tips για να επικοινωνήσει καλύτερα το ζευγάρι – και χωρίς περιστροφές για το τι θέλει από τη σχέση και τι μπορεί εκείνος να δώσει. Να τον προσκαλέσει, επίσης, να μιλήσει κι εκείνος για το πώς αντιλαμβάνεται όλο αυτό που συμβαίνει, με αναφορά και στους πιθανούς φόβους του.
Πώς θα καταλάβεις ότι πρέπει να του πεις αντίο;
Αν μετά από τον ειλικρινή διάλογο που θα προσπαθήσει να κάνει μαζί του, η στάση του είναι επιθετική ή αμυντική, σημαίνει πως πέτυχε διάνα, γιατί είναι μάλλον προφανές ότι δεν έχει σκοπό να ενδώσει στις δικές της ανάγκες. Κύριο μέλημά του είναι η ενίσχυση του εγώ του και τίποτα άλλο! Αν η στάση του δείχνει ανησυχία ή ενοχή, ίσως οι εσωτερικές του συγκρούσεις και ανασφάλειες είναι εκείνες που δεν τον αφήνουν να «δεθεί». Ο φόβος είναι πιθανά αυτός που κυβερνά και εκείνος απλά αμύνεται, προσπαθώντας να κρυφτεί από αυτό που φοβάται. Η γυναίκα από την πλευρά της χρειάζεται να δει, λοιπόν, αν και εκείνος είναι διατεθειμένος να εμπιστευτεί αυτό που μαζί θα μπορούσαν να φτιάξουν. Και σε αυτή την περίπτωση, όμως, δε μιλάμε για κάτι εύκολο. Θα πρέπει να σκεφτεί σοβαρά, αν αξίζει τον κόπο να το προσπαθήσει.
Η Μαρίνα Μόσχα είναι ψυχολόγος. Η κλινική εμπειρία της μετρά από το 1992 σε ψυχιατρικές κλινικές, ενώ από το 1995 έως και σήμερα συνεργάζεται με τον Θάνο Ασκητή, στο Ινστιτούτο Ψυχικής και Σ3Χουαλικής Υγείας στην Αθήνα και στην Κύπρο. Συμμετείχε στη συγγραφή βιβλίων, με θέματα γύρω από την ψυχολογία, τη σεξουαλική ζωή, τις σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα αλλά και τη δύσκολη περίοδο της εφηβείας, όπως και στα βιβλία για το δημοτικό της Σ3Χουαλικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας. Συμμετέχει σε επιστημονικές έρευνες, ημερίδες, συνέδρια, ενώ πλούσια είναι και η αρθρογραφία στον έντυπο τύπο και σε διαδικτυακές σελίδες. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σ3Χουαλικής Υγείας.
https://www.facebook.com/marinamoscha https://www.askitis.gr/
